Wat is de kogeldruk van de caravan, waarom is deze belangrijk en hoe ga ik hiermee om?

De kogeldruk van de caravan; het is een term die je wellicht al eens voorbij hebt horen komen maar waarbij je misschien denkt: Wat bedoelt men hiermee? In deze video legt caravanmakelaar Patrick uit wat het begrip "kogeldruk" inhoudt en waarom de kogeldruk zo belangrijk is. Vervolgens legt hij uit hoe je eenvoudig de kogeldruk kunt bepalen en ook beïnvloeden zodat jij altijd met een optimale kogeldruk aan je reis kunt beginnen.

Wat is de kogeldruk van de caravan?

Allereerst is het goed om te weten wat nu eigenlijk de kogeldruk van de caravan is. De kogeldruk is de druk van de koppeling van de caravan op de trekhaak kogel van de auto. De kogeldruk wordt eigenlijk altijd uitgedrukt in kilo's. 

Waarom is de kogeldruk belangrijk?

De kogeldruk van een caravan is een belangrijk gegeven. Is de kogeldruk te hoog, dan zal de caravan de trekhaak van de auto met teveel gewicht naar beneden duwen, waardoor de voorkant van de auto als het ware wordt opgetild. Heeft een caravan te weinig kogeldruk, dan kan hij hobbels en oneffenheden juist de achterkant van de auto omhoog tillen. Beide situaties zorgen dus voor een instabiele auto-caravan combinatie die niet prettig is om mee te rijden. Het is niet alleen oncomfortabel, maar het verhoogt ook de kans op slingeren en dus is rijden met te veel of te weinig kogeldruk ook gevaarlijk.

Hoe weet ik wat de juiste kogeldruk is?

De juiste kogeldruk die hoort bij de trekauto is meestal af te lezen op het typeplaatje van de trekhaak. Als deze niet te vinden is, dan staat het ook vaak in de handleiding van de auto. De meest geschikte kogeldruk verschilt per auto. Dit heeft te maken met diverse factoren, waaronder de stugheid van de vering, de afstand van de achterwielen tot aan de trekhaak, etc. Meestal ligt de optimale kogeldruk tussen de 70 en de 80kg. Wij raden altijd aan om de maximale kogeldruk zoveel mogelijk aan te houden. Hoe meer kogeldruk, hoe beter de rijeigenschappen van de caravan zullen zijn. Uiteraard, met inachtneming van de maximale kogeldruk van het trekkende voertuig. 

Hoe weet ik wat de kogeldruk van mijn caravan is?

Er zijn verschillende methoden om de kogeldruk van de caravan te meten. De eerste en meest voor de hand liggende optie is de kogeldruk meten met behulp van een speciale kogeldrukmeter. Deze zijn er in verschillende uitvoeringen. Van een eenvoudige plastic kogeldrukmeter tot een luxe stalen uitvoering. Deze zijn analoog, maar er bestaan ook digitale kogeldrukmeters die je op de trekhaak van de auto klemt en waar je de koppeling bovenop laat zakken. Het voordeel van deze weeg instrumenten is dat ze de kogeldruk daadwerkelijk onder de koppeling meten. 

Een neuswiel met kogeldrukmeter

De tweede optie is de kogeldruk aflezen van een neuswiel met ingebouwde kogeldrukmeter. Deze zijn er in verschillende uitvoeringen. Er zijn uitvoeringen met het meetinstrument in de steel van het neuswiel en er is een uitvoering met het meetinstrument in de ophanging van het neuswiel zelf. Voor beide varianten geldt dat hier altijd een kleine afwijking in zit ten opzichte van de meting met een kogeldrukmeter. Dit komt doordat de kogeldrukmeter de druk direct onder de koppeling meet en het neuswiel zit vaak meer naar achteren richting de as. In de praktijk is deze afwijking vaak te verwaarlozen. Er is echter nog een tweede reden waarom wij de kogeldrukmeters in het neuswiel vaak niet als een heel exacte meting maar puur als indicatie zien. De caravan staat namelijk vaak langere tijd op zijn neuswiel. Dit betekent dat het veersysteem van de kogeldrukmeter dan langere tijd onder spanning staat. Hierdoor kan deze na verloop van tijd steeds minder accuraat worden. Daarom houden wij deze kogeldrukmeters meestal als indicatie aan, maar niet als een exacte meting.

Kogeldruk meten met de weegschaal

Tot slot kun je de kogeldruk ook meten met behulp van een eenvoudige huis tuin en keuken weegschaal. Deze plaats je onder het neuswiel en dan kun je eenvoudig aflezen met hoeveel kilo het neuswiel op de weegschaal rust. Ook hier zal een kleine afwijking inzitten ten opzichte van de druk onder de koppeling, omdat het neuswiel iets naar achteren zit, dichter bij de as. Dit verschil is in de praktijk echter te verwaarlozen en daarom geeft dit een prima indicatie.

De kogeldruk is te hoog, wat nu?

Nu je de kogeldruk hebt gewogen weet je of de kogeldruk te hoog, te laag of juist precies goed is. In dat laatste geval hoef je niets meer te doen en kun je direct vertrekken. Is de kogeldruk te hoog of te laag dan zal je moeten gaan schuiven met de belading. Bij een te hoge kogeldruk is het zaak om spullen die voorin de caravan liggen, naar achteren te verplaatsen. Daarmee bedoelen we dan spullen die voor de caravan as liggen, naar een plek achter de caravan as verplaatsen. Hoe verder het gewicht naar voren ligt, hoe groter de invloed is op de kogeldruk. Heb je bijvoorbeeld de tentstokken in de disselbak liggen en staat daar ook de gasfles? Dan zou je ervoor kunnen kiezen de gasfles in de auto te vervoeren en de tentstokken onder of op de achterste bank te leggen. Op deze manier ga je net zo lang spullen verplaatsen totdat je de gewenste kogeldruk hebt bereikt. 

Wat te doen bij een te lage kogeldruk?

Het eerste antwoord op deze vraag ligt nu natuurlijk voor de hand: Bij een te lage kogeldruk kun je spullen van achter in de caravan naar voren verplaatsen. Stel dat je het vaste bed achterin de caravan hebt en de voortent ligt daar onder dan zou je ervoor kunnen kiezen om de tent te vervoeren op of onder de zitgroep aan de voorkant van de caravan. Een andere optie kan worden toegepast bij een caravan met de (losse) watertanks in de disselbak. Je kunt hierbij het tekort aan kilo's aan te vullen met liters water in de tank. Iedere liter die je toevoegt is een extra kilo en zo kan je vrij nauwkeurig tot het de gewenste kogeldruk komen.