Hoe werkt de caravan koppeling en wat is (het nut van) een stabilisatorkoppeling?
De caravan koppeling zorgt voor een veilige verbinding tussen de trekauto en de caravan. In deze video legt caravanmakelaar Patrick uit welke soorten koppelingen er zijn en wat het verschil is tussen de 'gewone' caravankoppeling en de stabilisator koppeling. Hij legt ook uit hoe je de verschillende koppelingen veilig en goed kunt gebruiken, maar ook wanneer je de stabilisator koppeling vooral niet moet gebruiken.
Het nut van de caravankoppeling
Wanneer je met de caravan op reis gaat wil je natuurlijk dat de caravan goed aan de trekhaak van de auto zit bevestigd. Dit is de taak van de caravankoppeling. De caravankoppeling is er in verschillende uitvoeringen, maar de basis van alle koppelingen is gelijk. Door de koppeling hendel omhoog te halen wordt er ruimte gemaakt zodat de trekhaakkogel in het koppelingshuis kan worden aangebracht. Vervolgens klikt de aankoppelhendel dicht en zit de koppeling vergrendelt. Hiermee is de verbinding tussen de caravan en de auto gereed voor de reis.
Een gewone caravankoppeling of een stabilisatorkoppeling
Tussen alle verschillende uitvoeringen kunnen we grofweg een onderscheid maken in twee soorten: gewone koppelingen zonder stabiliserende werking en stabilisatorkoppelingen. Allereerst de gewone koppeling. Bij de gewone koppeling wordt de trekhaak in het koppelingshuis aangebracht. In dit koppelingshuis zijn verder geen frictiesegmentjes aangebracht en er is dan ook meestal sprake van een staal op staal verbinding. Daarom moet de trekhaak kogel bij een normale koppeling altijd een beetje vet zijn, zodat de draaibewegingen soepel gemaakt kunnen worden. Het ontkoppelen van de koppeling gebeurt door de vergrendelingspal in te drukken of omhoog te halen en vervolgens de koppelinghendel omhoog te bewegen. Hierdoor onstaat er ruimte in de koppeling en kan de koppeling van de trekhaak worden verwijderd.
De aankoppelindicator in de caravankoppeling
Veel caravankoppelingen zijn uitgerust met een zogenaamde aankoppel indicator. Dit is een soort stiftje met een veertje die in niet aangekoppelde toestand uitsteekt in het koppelingshuis. Wordt de trekhaak in het koppelingshuis aangebracht dan wordt deze stift naar buiten geduwd en komt de aankoppel indicator omhoog. Als de caravan niet is aangekoppeld zie je alleen een rode bovenkant, maar als de trekhaak in de koppeling aanwezig is komt de indicator omhoog en zie je een groene rand. Dit is een teken dat de trekhaak kogel goed in de koppeling is bevestigd. Let hierbij wel op, het is een indicator en het is altijd goed om zelf nog even te controleren of de trekhaak inderdaad goed in het koppelingshuis aanwezig is. Stel dat er rondom de aankoppelindicator wat vuil of oxidatie aanwezig is en hij blijft continu omhoog staan, dan zou dit een valse indicatie kunnen geven. Dus in dit geval geldt deze echt als indicatie. Vertrouwen is goed, maar controleren is beter.
De stabilisatorkoppeling op de caravan
In tegenstelling tot de gewone koppeling, moet de trekhaak kogel bij het gebruik van een stabilisatorkoppeling juist zo schoon mogelijk en vetvrij zijn. In de stabilisatorkoppeling zijn namelijk remsegmentjes aanwezig die bij een geactiveerde stabilisator zorgen voor extra frictie op het draaipunt. Als de trekhaak kogel is ingevet dan hebben deze remsegmentjes geen grip en gaat de stabiliserende werking verloren.
Het aankoppelen van een caravan met een stabilisatorkoppeling verloopt redelijk hetzelfde als bij een caravan met een gewone koppeling. De aankoppelhendel wordt omhooggehaald waardoor de trekhaak in het koppeling huis kan worden aangebracht. Daarmee is de caravan aangekoppeld. Om de stabilisator op de koppeling te activeren dient er alleen nog een extra handeling te worden uitgevoerd. Wat dit exact is, is afhankelijk van het type, maar in de meeste gevallen moet er nog een extra beugel van de koppeling naar beneden worden gedrukt. Hierdoor worden er in het koppelingshuis zogenaamde frictiecups of stabilisatorcups met kracht op de trekhaakkogel gedrukt. Dit zorgt technisch gezegd voor extra frictie op het draaipunt, wat er uiteindelijk voor zorgt dat de caravan minder snel zal slingeren en stabieler achter de auto ligt.
De stabilisatorkoppeling mag NOOIT gebruikt worden bij een schroef trekhaak
Er zijn gevallen waarbij het absoluut niet is toegestaan om gebruik te maken van een stabilisatorkoppeling. Dit is wanneer een auto is voorzien van een schroeftrekhaak. Dit is een trekhaak kogel met een draadeind eraan, welke met behulp van een moer is bevestigd door een gat in een stalen plaat. We zien dit nog wel eens terug bij terreinwagens, jeeps en bij bijvoorbeeld oude Volvo’s. Als je bij dit type trekhaak een stabilisator koppeling activeert kan het zijn dat door de frictie de koppeling in de bochten langzamerhand de moer van het draadeind van de trekhaak kogel los draait, waardoor uiteindelijk de trekhaak los van de auto komt. Dit is natuurlijk levensgevaarlijk en daarom mag de stabilisator niet bij dit type trekhaak worden gebruikt. Verder kan de stabilisator in principe bij alle vaste en demontabele trekhaken worden gebruikt, mits de ruimte tussen de trekhaak en de achterbumper voldoende is.
Uitleg over de verschillende stabilisator koppelingen
Omdat er verschillende stabilisator koppelingen op de markt zijn die allemaal toch weer nèt iets anders werken hebben we van de meest voorkomende koppelingen een aparte video opgenomen. Verderop op onze website en elders op ons Youtube kanaal kun je nog video’s vinden over de AL-KO stabilisator koppeling, de Winterhoff stabilisator koppeling en de Westfalia SSK stabilisatorkoppeling.