De AL-KO Stabilisator koppeling: Wat is het, hoe werkt hij en hoe gebruik ik hem?
De AL-KO stabilisator koppeling is een veel voorkomende caravankoppeling die zorgt voor een comfortabel rijgedrag. Grofweg zijn er twee verschillende soorten AL-KO stabilisator koppelingen en in deze video legt caravanmakelaar Patrick uit welke dat zijn en hoe ze werken.
De AL-KO AKS 1300 stabilisatorkoppeling voor lichtgewicht caravans
De stabilisator koppelingen van het merk AL-KO zijn grofweg onder te verdelen in twee soorten: De AL-KO AKS 1300 voor de wat lichtere caravans en aanhangers en de AKS 2000, 2004 en 3004 voor de wat zwaardere caravans.
De AL-KO AKS 1300 is zoals gezegd de wat lichtere uitvoering van de AL-KO stabilisator koppeling. Deze caravan is geschikt voor caravans tot 1360 kg. en is voorzien van een normale koppeling, met aan de ene zijkant een draaischijf en aan de andere zijkant een hendel. Bij het aankoppelen van de caravan dient de draaischijf los te zijn gedraaid en de hendel omhoog te staan. We kunnen de caravan dan aankoppelen zoals bij een normale koppeling en vervolgens kunnen we de stabilisator activeren. Dit doen we door eerst de draaischijf vast te draaien totdat deze begint te ratelen. Daarna drukken we de hendel aan de andere zijkant van de koppeling naar beneden. De stabilisator is nu geactiveerd. Het deactiveren werkt in precies de tegenovergestelde volgorde. Eerst halen we de hendel omhoog en daarna draaien we de draaischijf los. Let er hierbij wel op dat je de draaischijf niet te hard losdraait, want dan draai je hem vast op zijn borg ring en krijg je hem soms niet meer los. Mocht dit nu toch gebeuren dan kan je de draaischijf met grof geweld wel weer losslaan, maar het is wellicht beter om hiervoor even advies te vragen aan de caravanspecialist.
De AL-KO AKS 1300 is geproduceerd tot en met 31-12-2018 en is daarom helaas nu niet meer leverbaar. Als je nu dus een stabilisatorkoppeling wilt monteren van het merk AL-KO verval je al automatisch in de zwaarder AL-KO AKS 3004.
De AL-KO AKS 2000, AKS 2004 en de AKS 3004 stabilisatorkoppeling
Heb je een caravan met een maximum toegestane massa boven de 1360 kg. dan ben je aangewezen op het zwaardere broertje van de AKS 1300. Het grote verschil tussen de AKS 1300 en de zwaardere varianten is met name dat de zwaardere varianten er allemaal een stuk robuuster uit zien en worden geactiveerd met slechts één hendel. Het onderlinge verschil tussen de AKS 2000, de AKS 2004 en de AKS 3004 is vooral cosmetisch. Door de jaren heen is het ontwerp wat gestroomlijnder en moderner geworden en zijn de frictiecups veranderd qua afmeting. De werking op zich is niet heel veel veranderd. Bij de AKS 2000 en 2004 zijn de kunststof componenten rood van kleur en bij de nieuwere AKS 3004 is dit zwart. Het aankoppelen werkt eigenlijk hetzelfde als bij een normale koppeling. Als de beugel van de stabilisator omhoog staat kunnen we de aankoppelhendel omhoog zetten en zal de koppeling gemakkelijk over de trekhaak heen zakken. Als de trekhaak kogel in het koppelingshuis zit bevestigd zal de koppeling hendel naar beneden klikken en is de koppeling vergrendeld. We zouden nu gewoon met de caravan kunnen gaan rijden, zonder de stabilisator te activeren. In sommige gevallen is dit ook juist aan te raden. Als je namelijk alleen maar binnendoor rijdt of over bergpassen met slingerwegen, dan zorgt de geactiveerde stabilisator voor onnodige slijtage aan de remsegmentjes en de trekhaak kogel. De stabilisator is bedoeld voor langere stukken rechtuit op de snelweg.
Het activeren van de AKS 2000, AKS 2004 en AKS 3004
Als de caravan eenmaal is aangekoppeld is het heel eenvoudig om de stabilisator te activeren. Het is simpelweg een kwestie van de aanwezige beugel naar beneden duwen. Dit moet soms wel met behoorlijk wat kracht gebeuren en hierdoor knijpen de armen van de beugel naar binnen. Dit zorgt ervoor dat de remsegmentjes in het koppelingshuis met kracht op de trekhaakkogel worden gedrukt, wat zorgt voor extra frictie op het draaipunt. Dit heeft als gevolg dat de caravan minder snel zal slingeren en dus stabieler achter de auto ligt.
Het vervangen van de stabilisatorcups
De remsegmentjes in de koppeling worden ook wel stabilisatorcups, frictiecups of frictiepads genoemd. Doordat deze continu voor wrijving moeten zorgen zijn die zijn door de frictie natuurlijk aan slijtage onderhevig. Op de koppeling is vaak wel een slijtage indicator aanwezig, maar deze is niet altijd even accuraat. Daarom adviseren wij om de caravan minimaal één keer per twee jaar voor een uitgebreide onderhoudsbeurt naar de caravanspecialist te brengen. De meest voorkomende onderhoudsbeurt is de BOVAG onderhoudsbeurt en bij deze onderhoudsbeurt wordt ook de werking van de stabilisator gecontroleerd. Zijn de stabilisatorcups dusdanig versleten dat de stabilisator niet meer voldoende werkt, dan kunnen deze worden vervangen. Afhankelijk van het type variëren de kosten ongeveer tussen € 40,- en € 80,-.
Bij gebruik van de AL-KO Stabilisator dient de trekhaak vuil en vetvrij te zijn
Bij een gewone koppeling is het van belang om de trekhaak kogel een beetje in te vetten, zodat het staal op staal zo min mogelijk slijt. Bij een stabilisatorkoppeling daarentegen moet de trekhaakkogel vetvrij zijn, zodat de remsegmentjes voldoende grip hebben op de trekhaak en de maximale frictie kunnen geven op het draaipunt. Als we de trekhaakkogel toch invetten dan zal de stabilisator niet of slechts heel beperkt zijn werk kunnen doen.
De AL-KO Stabilisatorkoppeling mag NOOIT worden gebruikt bij een schroefkogel trekhaak!
In principe kan de AL-KO stabilisatorkoppeling bij zowel vaste als afneembare trekhaken worden gebruikt, mits er voldoende ruimte aanwezig is tussen de achterbumper en de trekhaak kogel. Er is echter één uitzondering en dat is de schroefkogel trekhaak. Dit is een trekhaak met een draadeind die met behulp van een moer aan op een stalen bevestigingsplaat wordt geschroefd. Dit zien we nog wel eens terug bij Land Rovers en andere terreinwagens en ook bij oude Volvo’s komt dit type trekhaak nog wel eens voor. Als we hierbij de stabilisator activeren kan de trekhaak door de draaiende beweging langzaam worden losgeschroefd waardoor hij uiteindelijk helemaal los kan komen van de auto. Dit zorgt natuurlijk voor levensgevaarlijke situaties dus daarom is het gebruik van een schroefkoppeling bij dit type trekhaak ten strengste verboden!